Ο Lastrucci αναφέρθηκε σε 5 επίπεδα επικοινωνίας τα οποία διαδοχικά και ταυτόχρονα ρέουν ως εξής: η απτική , η επαναληπτική , η κινέζικη, η παραγλωσσική και η γλωσσική επικοινωνία.
ΑΠΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η απτική επικοινωνία ή επικοινωνία με το άγγιγμα αντιπροσωπεύει το πρώτο και χαμηλότερο επίπεδο της λεκτικής επικοινωνίας , αν και η φύση της δεν είναι λεκτική.
Ωστόσο , δεν είναι λεκτική μόνο από τη μια πλευρά, από την πλευρά του παιδιού/βρέφους. Από την άλλη πλευρά, ο γονέας επικοινωνεί τόσο απτικά όσο και λεκτικά. Έτσι η λήψη απτικών σημάτων γίνεται με άγγιγμα και πίεση αλλά και με λεκτικά ερεθίσματα. Με την απτική επικοινωνία αρχίζει και ο εξανθρωπισμός του μωρού. Με την ωρίμανση η δύναμη της απτικής επικοινωνίας εξασθενεί αλλά ποτέ δεν χάνεται ολοκληρωτικά. Είναι ευκολότερο να ηρεμήσεις ένα μωρό που κλαίει αγκαλιάζοντας το και φιλώντας το( στην ουσία είναι απτική επικοινωνία) παρα μόνο λεκτικά. Τέλος, τα στοιχεία της απτικής επικοινωνίας περιλαμβάνονται επίσης στη χειραψία , χτύπημα στον ώμο κλπ.
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η επαναληπτική επικοινωνία πραγματοποιείται με ρυθμικό χτύπημα , με το κούνημα και γενικά με κάθε είδους επαναλαμβανόμενη δράση που τα παιδιά μπορούν να λάβουν μέσω των κιναισθητικών αισθητήρων. Ούτε η επαναληπτική επικοινωνία στερείται λεκτικής , διότι όταν κουνάμε το μωρό δε σιωπούμε ,αντιθέτως , τραγουδάμε και μιλάμε . Επιπλέον , στη πρώιμη συμπεριφορά του παιδιού χαρακτηριστικό είναι επαναληπτικότητα, η στερεοτυπία αλλά και η απτικότητα. Αυτά τα στοιχεία της επαναληπτικής επικοινωνίας βρίσκονται και στη συμπεριφορά των ενηλίκων( νεύμα με το κεφάλι, ρυθμικές κινήσεις κατά τη χειραψία, επανάληψη ήχων ή συλλαβών…).
Φυσικά , η απτική και η επαναληπτική επικοινωνία , καθώς συνοδεύονται από τη λεκτική επικοινωνία, υποστηρίζουν και ωριμάζουν σιγά σιγά τη γλωσσική.
ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η Κινέζικη επικοινωνία εκδηλώνεται/πραγματοποιείται μέσω της όρασης , δηλαδή της κίνησης. Το παιδί αντιδρά στο χαμόγελο της μητέρας, αναγνωρίζει το πρόσωπο της και με το πρόσωπο (οπτικά ) και το στήθος της (απτικά) πραγματοποιεί αντικειμενικές σχέσεις. Τέλος, τα στοιχεία της κινέζικης επικοινωνίας αποτελούν αναπόσπαστα μέρη της χειρονομίας: άνοιγμα των χεριών, θλίψη με τις γωνίες του στόματος κλπ.
ΠΑΡΑΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η παραγλωσσική επικοινωνία είναι η πρώτη μορφή λεκτικής επικοινωνίας. Η έννοια αυτού του τύπου επικοινωνίας δεν εξαρτάται από την άμεση επικοινωνία και η ακουστική μονάδα που παράγει το παιδί έχει μόνο ένα νόημα. Ήδη στους πρώτους μήνες της ζωής του , το μωρό φωνάζει, γρυλίζει, φλυαρεί ,ενώνει συλλαβές και με αυτόν τον τρόπο , εκ των πραγμάτων εκφράζει τις καταστάσεις , τις επιθυμίες και τις ανάγκες του. Η παραγλωσσική επικοινωνία συναντάται στην ομιλία και στο λόγο των ενηλίκων: μμμμμ, χμμμμ, ωωωωω, ααα κλπ
Η απτική , η επαναληπτική, η κινέζικη και η παραγλωσσική επικοινωνία δεν εξαρτώνται από τη φυλή και την κουλτούρα στην οποία το παιδί μεγαλώνει και αναπτύσσεται , αλλά αυτοί οι τύποι επικοινωνίας είναι καθολικά της ανθρώπινης φυλής.
ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
Την πόρτα της γλωσσικής επικοινωνίας ανοίγουν τα προηγούμενα επίπεδα επικοινωνίας , αν και αυτό δε σημαίνει ότι η εξέλιξη της δεν ξεκινάει από την γέννηση ή ακόμα και από το ενδομήτριο.
Η γλωσσική επικοινωνία πραγματοποιείται μέσω της εκφοράς των ήχων. Το σύστημα τέλεσης με συνεργία και συντονισμό ενεργειών εξασφαλίζει αέρα, υπογλωττιδική πίεση, δόνηση των φωνητικών χορδών , φώνηση, αντήχηση και άρθρωση των φωνητικών-φωνημικών μονάδων.
Η γλωσσική επικοινωνία μπορεί να οριστεί ως ένα πολύπλοκο σύστημα φωνολογικών, μορφολογικών, σημασιολογικών και συντακτικών αναπόσπαστων τμημάτων που πραγματοποιούνται μέσω της δράσης της ομιλίας.